Zioła w domu – Berberys zwyczajny
Jako roślinę leczniczą stosowali berberys już mieszkańcy starożytnego Babilonu i Indii. Szczególne zastosowanie znalazł w średniowieczu, kiedy stwierdzono, że jest skuteczny w leczeniu żółtaczki i malarii. Odwary z korzeni lub kory berberysu stosowano w dolegliwościach wątroby. Owoce wykorzystywano jako lek przeciwszkorbutowy, w chorobach i dolegliwościach nerek i dróg moczowych, w chorobach przewodu pokarmowego, wątroby, oskrzeli, śledziony, w kurczach i jako środek pobudzający krążenie. Obecnie wiemy, że korzenie, kora i liście wykazują działanie żółciopędne, żółciotwórcze, dzięki zawartym w nich alkaloidom. Korzenie mają także działanie przeciwbiegunkowe, a liście – słabo przeczyszczające. Korzeń i kora z korzenia berberysu bywają stosowane w chorobach i dolegliwościach przewodu pokarmowego, układu wątrobowo-żółciowego, nerek i dróg moczowych, dróg oddechowych, układu krążenia oraz jako środek przeciwgorączkowy i „czyszczący krew”.
Współczesne zastosowanie
Obecnie kora berberysu jest stosowana stosunkowo rzadko w postaci odwarów w zaburzeniach trawienia, ale wyizolowana z kory i korzeni berberyna jest stosowana w przewlekłym zapaleniu wątroby, przy niedostatecznym wydzielaniu żółci oraz kamicy wątrobowej. Owoc berberysu jest używany jako środek przeciwgorączkowy, dietetyczny i witaminizujący. Owoce berberysu są naturalnym źródłem łatwo przyswajalnych witamin, jak witamina C i E oraz karotenoidów, będących prowitaminą A. Ponadto regulują procesy przemiany materii, zwiększają odporność organizmu na zakażenia bakteryjne i stany zapalne błon śluzowych.
Właściwości berberysu
Owoce mają właściwości lekko żółciopędne i moczopędne. Posiadają właściwości przeciwgorączkowe. Działają wzmacniająco na organizm, wzmagają czynność gruczołów wydzielania wewnętrznego, działają przeciwskurczowo, moczopędnie i przeczyszczająco. Wyciągi z owoców berberysu zwiększają wydzielanie żółci i ułatwiają jej przepływ przez kanały żółciowe. Stymulują wydzielanie soku żołądkowego. Stosuje się je w zakażeniach bakteryjnych, w chorobach przeziębieniowych, w reumatyzmie oraz w nadmiernej przepuszczalności naczyń krwionośnych. Napary i odwary z liści są stosowane w chorobach dróg żółciowych i wątroby, a także w zaburzeniach trawiennych. Przetwory z berberysu przywracają prawidłową czynność wątroby i pobudzają wytwarzanie żółci. Stosuje się w zapaleniu pęcherzyka żółciowego, kamicy żółciowej i żółtaczki. Podaje się je osobom osłabionym w celu wzmocnienia i oczyszczenia organizmu ze szkodliwych produktów przemiany materii.